Nieuwe Hondsbossche Duinen: bouwen met de natuur?
In maart was ik in Schoorl. Als het om duinen gaat natuurlijk een prachtige plek. Na een fietstocht kwamen we aan bij Camperduin. En daar vonden we niet de Hondsbossche zeewering maar de Hondsbossche Duinen!
Weliswaar had ik al wat over het project gelezen, maar je staat toch te kijken als een plek die je je goed herinnert zo is veranderd. Vooral als het resultaat eruit ziet alsof het er altijd al heeft gelegen!
Heel kort door de bocht is er bovenop en voor de Hondsbossche dijk een massa zand opgespoten. Die is vervolgens omgevormd tot duin en bijbehorend strand. Mede door de stromingen en de wind.
Dat strand heeft een bijbehorend meertje (een lagune? de functie ervan ontgaat me nog) maar ziet er verder uit als een gewoon strand. Een beetje te schoon nog, misschien?
Het ziet er in ieder geval gezellig uit en er wordt druk gebruik van gemaakt door strandgasten: mensen én vogels.
Toch is dat niet de belangrijkste reden dat dit zand er ligt. De Hondsbossche is altijd al een gevaarlijke plek geweest. Vanaf dat de Sint-Elisabethsvloed (1421) een groot deel van de duinreep wegsloeg. De duinen werden wel hersteld, maar de zee bleef ze weghappen, Bewoners bleven zand aandragen en de duinen versterken met palen en hoofden, maar het bleef vechten tegen de bierkaai. Uiteindelijk werd er in 1880 een dijk neergelegd, die in 1981 op deltahoogte werd gebracht. Deze dijk bleek bij de laatste controle echter niet meer te voldoen. Dat kwam onder andere doordat de dijk nu uitstak buiten de duinenrij.
Door deze dijk te bedekken met zand en dat te laten opstuiven heeft Rijkswaterstaat teruggegrepen op een natuurlijk fenomeen, namelijk duinvorming. Ook voor het onderhoud wordt voor een groot deel gerekend op de natuurlijke processen.
” dit biedt een natuurlijke en veilige oplossing, omdat het met de zeespiegelstijging meebeweegt. Wat in winterstormen wordt weggeslagen, vormt voor de kust zandbanken waarop golven breken en hun kracht verliezen. In voorjaar en zomer is de beweging andersom; dan brengen de golven het zand weer naar het strand, dat breder en breder wordt. “ Wim ten Brinke
Dat niet iedereen daar wat in ziet blijkt wel uit de namen die werden voorgesteld voor dit nieuwe gebied. Ingezonden werden bijvoorbeeld Schaamduinen, Erosieduin, Woestijnduin, en Hondsbossche Spuitduinen. Waarschijnlijk waren die geïnspireerd door het uiterlijk van de duinen, vlak nadat ze waren opgespoten. Tegenwoordig moet je echt weten dat het nieuw is om het ook te zien: het duin ziet eruit als duin. Om de geschiedenis toch vast te houden werd uiteindelijk de naam ‘Nieuwe Hondsbossche Duinen’ gekozen.
Voor nu lijkt het project geslaagd: er is ruimte gemaakt. veiligheid gecreëerd, recreatie- en natuurgebied bij gekomen, En dat op een manier die zeespiegelstijging bestendig zou moeten zijn, en met beperkte kosten.
Daarnaast wordt er van dit ‘bouwen met de natuur’ project ook veel geleerd. Waarschijnlijk leren we er vroeg of laat van dat we het toch anders aan hadden moeten pakken.
In hoeverre dit echt bouwen met de natuur is kun je je afvragen. Krijgen de natuurlijke processen echt een kans? Of wordt alles vastgelegd met helmgras? Hoeveel is er beschadigd door het opspuiten van het zand? En hoe vaak zal dat worden herhaald?
Ik blijf het in ieder geval volgen!
https://duinenenmensen.nl/wp-content/uploads/2014/06/De-Hondsbossche-Zeewering.pdf
https://kustopkracht.nl
https://www.deltaexpertise.nl/wiki/index.php/HWBP_Hondsbossche_Duinen_VN